PM: Tanpa darurat pilihan raya Batu Sapi, Sarawak wajib diadakan

Muhyiddin semasa menyampaikan perutusan khas berkaitan Covid-19 hari ini. - Foto ihsan FB

KUALA LUMPUR: Sukar untuk kerajaan menangguhkan Pilihan Raya Kecil (PRK) Batu Sapi dan Pilihan Raya Negeri (PRN) Sarawak melainkan jika darurat diisytiharkan di bawah peruntukan Perkara 150 Perlembagaan Persekutuan bagi kedua-dua kawasan berkenaan.

Perdana Menteri, Tan Sri Muhyiddin Yassin berkata, Fasal 1 Perkara 54 Perlembagaan Persekutuan menggariskan pilihan raya mesti diadakan dalam tempoh 60 hari selepas wujud kekosongan bagi sesuatu kerusi Parlimen.

“Fasal 4 Perkara 21 Perlembagaan Negeri Sarawak memperuntukkan pilihan raya negeri perlu diadakan dalam tempoh 60 hari dari tarikh pembubaran Dewan Undangan Negeri.

"Kecuali jika darurat diisytiharkan di Batu Sapi dan Sarawak mengikut Perkara 150 Perlembagaan Persekutuan, bolehlah kita tangguhkan dahulu kedua-dua pilihan raya ini sehingga COVID-19 berakhir," katanya dalam perutusan khas sempena Covid-19, hari ini.

PRK Batu Sapi akan diadakan 5 November ini, manakala Sarawak memaklumkan bersedia untuk mengadakan PRN pada bila-bila masa.

Muhyiddin memberitahu beliau maklum kegusaran yang disuarakan Suruhanjaya Pilihan Raya (SPR) untuk mengendalikan pilihan raya dalam tempoh terdekat ini yang mungkin menyumbang kepada pertambahan jumlah kes.

“Dalam Sidang Khas Majlis Keselamatan Negara yang saya pengerusikan hari ini, Setiausaha Suruhanjaya Pilihan Raya (SPR) memaklumkan ramai petugas pilihan raya menyatakan rasa bimbang untuk bertugas di PRK Batu Sapi nanti kerana takut terkena jangkitan Covid-19.

“Ketua Pengarah Kesihatan juga melaporkan jika PRN Sarawak terpaksa diadakan, beliau bimbang akan keadaan di kawasan-kawasan pedalaman Sarawak yang tidak mempunyai kemudahan kesihatan yang lengkap apakah akan mampu menampung peningkatan kes-kes positif Covid-19 yang berkemungkinan naik secara mendadak selepas pilihan raya.

“Keupayaan 'frontliners' dan logistik kesihatan juga akan menjadi semakin terkekang dengan keadaan geografi Sarawak yang luas dan sesetengah kawasan amat sukar untuk diakses,” ujarnya.

Muhyiddin berkata, pertambahan peruntukan kerajaan mungkin berlaku sekiranya penularan jangkitan Covid-19 meningkat dengan mendadak selepas pilihan raya.

Kata beliau, itulah yang berlaku di Sabah pada ketika ini apabila kerajaan perlu membelanjakan setengah bilion ringgit jika Perintah Kawalan Pergerakan (PKP) terpaksa dilaksanakan.

Beliau berkata wujud cadangan dari beberapa pihak supaya kerajaan memperketatkan prosedur operasi standard (SOP) pilihan raya.

“Ya, boleh. Saya akan teliti SOP yang disediakan oleh SPR untuk PRK Batu Sapi dan PRN Sarawak. Cuma saya tahu banyak kekangan yang dihadapi oleh SPR untuk menggubal satu SOP yang benar-benar berkesan dalam memastikan tiada jangkitan langsung semasa pilihan raya diadakan.

“Antaranya ialah kekangan untuk menghalang pergerakan pengundi di kawasan merah untuk keluar mengundi kerana mereka ada hak untuk mengundi di sisi Perlembagaan.

“Batu Sapi adalah kawasan merah. Kita minta penduduk Batu Sapi supaya duduk di rumah. Tetapi oleh kerana ada pilihanraya mereka terpaksa keluar beramai-ramai untuk mengundi. Mungkin peratusan keluar mengundi akan menjadi rendah tetapi itulah demokrasi.

“Begitu juga pergerakan pengundi dari kawasan merah ke kawasan hijau juga tidak dapat dihalang. Cuba saudara dan saudari bayangkan. Kuching sekarang adalah kawasan merah yang mencatatkan lebih 70 kes Covid-19.

“Mengikut Perintah Kawalan Pergerakan Bersyarat yang dilaksanakan sekarang, penduduk di Kuching tidak dibenarkan keluar dari daerah Kuching. Dengan itu kita dapat membendung penularan Covid-19 ke daerah-daerah lain yang masih berstatus hijau, iaitu tiada langsung kes Covid-19 dikesan,” katanya.

Mengambil contoh PRN Sarawak yang mungkin akan diadakan pada bila-bila masa, Muhyiddin berkata kerajaan tidak boleh menghalang penduduk dari pelbagai daerah untuk keluar mengundi.

Begitu juga bagi mereka yang berada di luar Sarawak untuk menjalankan tanggungjawab mereka sebagai pengundi.

“Kerajaan Persekutuan dan kerajaan negeri tidak boleh menghalang mereka pulang mengundi kerana itu adalah hak mereka di bawah Perlembagaan.

“Mungkin ada yang kata kenapa kita tidak buat ujian saringan Covid-19 ke atas semua pengundi luar negeri Sarawak yang hendak balik mengundi.

“Isunya, siapa yang akan menanggung kos ujian dan apakah kita mempunyai kapasiti makmal yang mencukupi untuk melakukan ujian ke atas ratusan ribu pengundi dalam masa yang singkat.

“Ujian saringan pun tidak dapat menjamin mereka tidak dijangkiti selepas mengambil ujian,” katanya.